تغذیه و سلامتی

انتقال جنین در IVF

انتقال جنین مرحله پایانی IVF است و معمولا در این زمان، استرس و هیجان مادر از نتیجه IVF، تغییرات هورمونی در کنار داروهای IVF، باعث نوسانات روحی، خستگی و کسالت و بی اشتهایی شدید در مادر می شوند و این امر بر روی دریافت غذایی او و تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF از جنبه های مختلف تاثیر می گذارد.

این در حالی است که رژیم غذایی مادر از همان آغازین روزهای شروع بارداری، نقش کاملا تنگاتنگ و مهمی در تکثیر و تقسیم و تمایز سلولی جنین دارد. زیرا در این زمان، سلول های جنینی بیش از هر زمان دیگری در حال تکثیر و تقسیم هستند. بنابراین رعایت ۳ اصل در تغذیه بعد از IVF، اثر خیلی مهمی بر سلامت مادر و جنین دارد:

رعایت نظم در زمان خوردن

رعایت تعادل و تنوع در وعده های غذایی

رعایت مقدار دریافت غذایی در هر وعده متناسب با سن بارداری

رعایت نظم در زمان خوردن: این موضوع بیش از تصور شما اهمیت دارد و متاسفانه اکثر خانم ها به علت شرایط مضطرب روحی بعد از آی وی اف، دچار اختلال در خواب شبانه و در نتیجه بیدار شدن دیر در صبح هستند و مصرف صبحانه را با تاخیر انجام می دهند. در حالی که باید بدانند توجه به زمان خوردن غذا از مهم ترین نکات در تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF است و این موضوع، حتی می تواند از مقدار خوردن هم مهم تر باشد. زیرا سلول هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند، نسبت به تغییرات محیطی در سطح قند و مواد مغذی بسیار حساس هستند.

رعایت تعادل و تنوع در وعده های غذایی: رعایت تعادل و تنوع، قطعا مهم تر از خوردن یک یا دو ماده غذایی به عنوان سوپر فود است. معمولا افراد فکر می کنند خوردن برخی غذاها باعث چسبیدن جنین به دیواره رحم می شود. مثلا، تصور می کنند مصرف نشاسته بسیار کمک کننده است و مصرف سبزیجات به علت طبع سرد مضر است. در حالی که چنین نیست و فرآیند لانه گزینی جنین، فرآیندی پیچیده ای بعد از انتقال جنین در IVF است که فاکتورهای متعدد هورمونی و ایمونولوژیک در بدن آن را هدایت می کنند. تعادل غذایی برای تمام عوامل فوق اهمیت زیادی دارد.

بیشتر بدانید: بهترین رژیم قبل از IVF

اکنون این سوال مطرح می شود، بهترین تعادل غذایی بعد از انتقال جنین در IVF چیست؟

توجه به مصرف منابع غذایی زیر در هر سه وعده غذایی، جز اصول خوب تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF است.

منابع غذایی غنی از فولات: اسید فولیک برای رشد مناسب لوله عصبی که در هفته های بعد به مغز و نخاع تبدیل می شود، بسیار ضروری است. سبزیجات سبز تیره مثل اسفناج و کلم، مرکبات، لوبیا، نخود، آووکادو و کلم بروکلی سرشار از فولات هستند. به علاوه آجیل، لوبیا و عدس خشک شده، تخم مرغ و کره بادام زمینی نیز منابع خوبی هستند.

منابع غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D: محصولات لبنی پاستوریزه مانند ماست، شیر، پنیر و تخم ماکیان

منابع غنی از فیبر، ویتامین A، B، D، E و K: در دانه های روغنی غلات کامل جو، برنج قهوه ای، گندم سیاه، گندم، نان گندم یا ماکارونی و بلغور جو دو سر، تخم مرغ، ماهی و گوشت قرمز، بروکلی، کلم پیچ، اسفناج، هویج، کدو تنبل، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، سبزیجات، بادمجان و کلم

منابع مواد معدنی مانند روی، ید، منیزیم و فسفر، آهن: انواع گوشت سفید و قرمز، آجیل، دانه های روغنی، کلیه میوه ها

بیشتر بدانید: دانستنی های تغذیه و باروری

رعایت مقدار دریافت:

نیاز غذایی خانمی که IVF انجام داده با سایر خانم های باردار تفاوتی ندارد. مقدار انرژی مورد نیاز و مواد مغذی مورد نیاز، نسبت به قبل از بارداری تفاوتی ندارد و لازم نیست مصرف غذای خود را تا ۱۲ هفتگی افزایش دهند.

اضافه وزن بیش از حد در سه ماهه اول بارداری، اصلا مطلوب نیست و می تواند عوارض بارداری نظیر دیابت بارداری، سقط و زایمان زودرس به همراه داشته باشد.

توصیه می شود اگر خانمی با اضافه وزن و یا چاقی با روش های کمک باروری، نظیر آی وی اف باردار شده است، بعد از انتقال جنین حتما با نظر مشاور تغذیه برنامه غذایی خود را پیش ببرد و این موضوع را به ماه های جلوتر بارداری به تعویق نیاندازد.

عدم دریافت مقدار کافی مواد مغذی نیز قطعا بر سرعت رشد و تکثیر سلولی موثر است. اگر خانمی به جهت شرایط روحی و جسمی، قادر به مصرف کافی مواد مغذی نیست، حتما باید برای یافتن راهکار سریع برای تنظیم مقدار مورد نیاز با متخصص تغذیه مشورت نماید.

به طور خلاصه، الگوی تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF باید الگوی تغذیه در بارداری باشد و مهم ترین نیازی که در سه ماهه اول افزایش می یابد، نیاز اسید فولیک و به تدریج افزایش نیاز به ید و در ماه های بعد افزایش آهن، کلسیم، پروتئین و انرژی و سایر مواد معدنی و ویتامین ها را خواهیم داشت.

تصمیم گیری برای نوع مکمل غذایی در تغذیه بعد از IVF به شرایط غذایی و فردی بستگی دارد. اما پروتکل کشوری مبنی بر استفاده از یدوفولیک در سه ماه اول بارداری در مورد زنانی که ای وی اف انجام داده اند نیز قبل از انتقال جنین رعایت می شود.

شما عزیزان می توانید در صورت نیاز به مشاوره برای تغذیه، با کلینیک دکتر لادن گیاهی تماس بگیرید و از خدمات و مشاوره کلینیک ایشان بهره مند شوید،

همچنین می توانید به صورت آنلاین وقت مشاوره تنظیم بفرمایید.

پایش رشد بهترین راه اطمینان از تغذیه کافی و رشد مطلوب و سلامتی کودک است. اگر کودک خوب رشد نکند با پایش رشد می توان زود فهمید و چاره جویی کرد و از لطمات جبران ناپذیر پیشگیری نمود. رشد و تکامل از اساسی ترین مباحث بهداشت کودکان می باشد و علل مختلفی از جمله صفات ارثی و ژنتیکی، سن، جنس، تغذیه، محیط فیزیکی،عوامل روانشناختی، آلودگی به عفونت ها و انگل ها، عوامل اقتصادی و عوامل فرهنگی در رشد و سلامت کودک تاثیر گذار هستند. نمودارهای رشد، شاخص های نمایشی از میزان رشد نوزاد، کودک یا نوجوان هستند که بر اساس آهنگ رشد می توان این نمودارها را رسم و با جامعه آماری مقایسه کرد. این شاخص های رشد برای کودکان وزن برای سن، قد برای سن، دور سر برای سن، وزن برای قد و شاخص توده بدنی (BMI) برای سن می باشند که ارزیابی طولانی مدت منحصر به فرد از سلامت کلی بیمار را ارائه می دهند. ما در این مقاله، قصد داریم به شرح و تفضیل نمودار رشد دور سر در کودک بپردازیم. قبل از ورود به بحث نمودار رشد دور سر کودک، لازم است با برخی اصطلاحات و نحوه خوانش و تفسیر نمودار آشنا شویم.

نمودار رشد را چگونه بخوانیم؟

برای استفاده از نمودارهای رشد، ابتدا باید سن کودک خود را در پایین نمودار (نمودار افقی) بیابیم و خط فرضی عمودی رسم کنیم. اندازه دور سر، طول قد و یا اندازه وزن را نیز در سمت چپ نمودار (محور عمودی) پیدا کرده و یک خط فرضی افقی رسم می کنیم. در محل تقاطع دو خط فرضی عمودی و افقی مذکور، نقطه ای مشخص می شود. این اندازه گیری ها و نقطه گذاری ها را در فواصل زمانی منظم (مثلا هر دو ماه) تکرار می کنیم و در نهایت نقطه های مشخص شده را به هم وصل می کنیم تا یک منحنی رشد شکل گیرد. این نمودار به ما نشان می دهد که میزان رشد کودک ما در مقایسه با میانگین همه کودکان هم سن خود چگونه است.

بیشتر بدانید: دریافت منحنی های رشد کودک

مفهوم صد در نمودار رشد به چه معناست؟

نمودارهای صدک نشان دهنده میانگین افرادی ست که در هر صد نوزاد ، چه تعداد در چه محدوده ای قرار دارند. به طور مثال؛ اگر نمودار رشد وزن کودکی در محدوده صدک ۶۰ باشد؛ یعنی وزن کودک از ۶۰ درصد کودکان هم سن خود بیشتر و از ۴۰ درصد وزن کودکان هم سن خود کمتر است. بهترین نوع نمودار رشد، در حدود میانگین استاندارد وسط یعنی محدوده صدک ۵۰ می باشد. اگر نمودارهای رشد، در محدوده صدک ۳ یا ۹۷ باشد، کودک حتما باید تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرد.

نمودار رشد اندازه دور سر

اندازه دور سر کودک شاخص مناسبی برای دانستن رشد طبیعی مغز کودک است. معمولاً محیط دور سر کودک را تا سن دو سالگی اندازه گرفته و بر روی نمودار رشد دور سر کودک ثبت می‌کنند. بعد از ۱۸ ماهگی نقاط نرم روی سر کودک (ملاج ها) بسته می شوند و اندازه دور سر تقریباً ثابت می‌شود. در بررسی و تحلیل نمودار رشد دور سر، این نکته حائز اهمیت است که اندازه دور سر به میزان بسیار زیاد وابسته مسائل ژنتیکی به ارث برده از پدر و مادر است و اگر احیاناً نمودار رشد دور سر کودک کمی نسبت به صدک ۵۰ فاصله داشته باشد، امری طبیعی است. به عنوان مثال، اگر پدر و مادر هر دو محیط سر بزرگی داشته باشند، معمولا فرزندشان نیز اندازه دور سر بزرگی خواهد داشت.

بیشتر بدانید: نیاز کودکان به ویتامین‌ A

اندازه ها و میزان رشد دور سر نرمال

افزایش اندازه دور سر در سال‌های اول زندگی به علت رشد سریع مغز در این سال ها با شتاب بیشتری روبرو است. در هنگام تولد اندازه دور سر بین ۳۷٫۲-۳۲٫۶ و به طور متوسط ۳۵ سانتی متر است. در شش ماهه اول بعد از تولد دور سر ۸ تا ۱۰ سانتی متر افزایش می یابد و به طور متوسط به حدود ۴۴ سانتی متر می‌رسد. در ۶ ماهه دوم تولد، دور سر حدود ۳ سانتی متر افزایش می‌ یابد و به طور متوسط به ۴۷ سانتی متر می رسد. دور سر افراد بالغ چیزی در حدود ۵۴ سانتی متر است . مقادیر استاندارد از بدو تولد تا سه سالگی در جدول زیر مشخص شده است.

عوامل موثر بر اندازه دور سر کودک

از علل اصلی تاثیرگذار بر کوچکی اندازه دور سر، می توان به مصرف برخی داروهایی که مادر در دوران بارداری مصرف کرده، بیماری های ژنتیکی به ارث برده شده، برخورد با اشعه ایکس، آسیب به نوزاد و… اشاره کرد. همچنین از علل بزرگ شدن دور سر بیش از حد در نوزادان می توان به جمع شدن مایع داخل مغز، بیماری ژنتیکی، کمبود برخی ویتامین ها از جمله ویتامین D، توده درون مغز و … اشاره کرد.

نمودار رشد دور سر کودک یک شاخص برای پایش رشد کودک است و در نوزادان پسر و دختر اندکی با هم تفاوت دارند. از جمله عواملی که می توان با رعایت آن به اندازه دور سر نرمال در کودک کمک کرد، تغذیه صحیح و اصولی و عمل به توصیه پزشکان متخصص است تا فرزندی سالم از لحاظ روحی و جسمی داشت.

شما عزیزان می توانید در صورت نیاز به مشاوره برای تغذیه، با کلینیک دکتر لادن گیاهی تماس بگیرید و از خدمات و مشاوره کلینیک ایشان بهره مند شوید،

همچنین می توانید به صورت آنلاین وقت مشاوره تنظیم بفرمایید.

فشار خون بالا در دوران بارداری (فشار خون بارداری)، یکی از مشکلات دوران بارداری است که نیاز به توجه جدی دارد. پرفشاری خون در این دوران، دارای انواع مختلفی است:

• فشار خون بالای مزمن:

این حالت به فشار خون بالایی اطلاق می شود، که قبل از بارداری و یا قبل از هفته ی 20 بارداری، در فرد تشخیص داده شود.

• فشار خون بالای بارداری یا Gestational hypertension:

به حالتی اطلاق می شود که بعد از هفته ی 20 بارداری، در فرد تشخیص داده شود. این حالت، بدون دفع پروتئین غیر عادی در ادرار است.

بیشتر بدانید: مصرف کدام مکمل های غذایی در بارداری ضروریست؟

• پره اکلمپسی:

فشار خون بالایی که بعد از هفته ی 20 بارداری، تشخیص داده شده است و به همراه دفع پروتئین غیر عادی در ادرار می باشد.

با اینکه فشار خون بالای مزمن و یا فشار خون بالای بارداری، مشکلات خوش خیمی به حساب می آیند، اما می توانند فرد را مستعد ابتلا به پره اکلمپسی نمایند، که خوش خیم نبوده و عوارض جدیی برای مادر و جنین به همراه دارد. در واقع فشار خون بالا در دوران بارداری از هرنوعی که باشد، می تواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:

1. کاهش جریان خون جفتی
2. کاهش رشد داخل رحمی جنین
3. تولد نوزاد نارس
4. آسیب به سایر اندام های بدن مادر: قلب، ریه، کلیه، کبد،…
5. افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی در سال های آینده پس از زایمان

یک رژیم غذایی سالم در کنار توصیه های پزشکی و داروهای مصرفی، می تواند به کاهش عوارض و شدت این بیماری کمک کند. همچنین تغذیه سالم در پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیز نقش دارد.

حالا ببینیم نکات تغذیه ای که لازم هست در این دوران رعایت کنیم چیست؟

-دریافت انرژی کافی در طول روز:

دوره ی بارداری نیازهای انرژی متفاوتی نسبت به سایر دوران های زندگی دارد. اشتباه نکنید! منظور این نیست که به هوای جنین به اندازه ی دو نفر غذا بخورید. در واقع نیاز انرژی در سه ماهه ی دوم بارداری، 340 و در سه ماهه سوم بارداری، 452 کیلو کالری در روز بیشتر از دوران قبل از بارداریست. و در سه ماه اول بارداری نیاز انرژی تغییری نکرده و مشابه قبل از بارداری می باشد. دریافت انرژی بیش از حد، می تواند با افزایش وزن بیش از حد و افزایش خطر فشارخون در این دوران همراه باشد. به همین خاطر به مصرف کافی انرژی و متناسب با نیاز هر دوره توجه کنید. می توانید در این خصوص با یک مشاور تغذیه مشورت نمایید.

بیشتر بدانید : پیشگیری از افت قند خون و ضعف با رژیم غذایی مناسب

-کنترل دریافت سدیم:

با اینکه در افراد با فشار خون بالا مکررا کاهش دریافت سدیم توصیه می شود، اما در خانم های باردار محدودیت بیش از حد سدیم، نه تنها به پیشگیری و درمان فشار خون بالا کمک نمی کند، بلکه می تواند منجر به افت بیش از حد سدیم خون  و تشنج گردد. از طرفی هم مصرف بیش از حد سدیم (بالای 6 گرم روزانه) ممکن است با افزایش ریسک ابتلا همراه باشد. در نتیجه توصیه می شود مصرف سدیم خود را در حد معقول ( حدود 2.3 گرم) حفظ نمایید. البته این مقدار، کل سدیم مجاز دریافتی در طول روز از طریق نمک اضافه شده به غذاها و سدیم طبیعی موجود در میوه ها، سبزیجات، لبنیات، نان ها و گوشت ها می باشد. به این معنی که باید از مصرف غذاهای شور و اسنک های پر نمک اجتناب کرده و از استفاده از نمکدان بر سر سفره اجتناب نمایید

-دریافت لبنیات کافی:

در واقع دیده شده مصرف کلسیم در خانم های دچار پره اکلمپسی کمتر از خانم های باردار سالم بوده است. توصیه می شود در این دوران حدود 3 واحد لبنیات ( هر واحد شامل ¾ لیوان ماست و یا 1 لیوان شیر کم چرب) استفاده شود.

-مصرف کافی منابع منیزیم:

منیزیم یک عنصر ضروری برای بدن بوده که می تواند در تنظیم فشار خون نقش مهمی داشته باشد. در افراد دچار فشار خون بالا مصرف کافی منیزیم توصیه می شود. از جمله منابع منیزیم شامل سبزیجات برگ سبز تیره مانند اسفناج، نان های سبوس دار، شیر و ماست کم چرب، بادام، دانه چیا، دانه کدو تنبل، جوی دوسر و حبوبات می باشد.

-مصرف مقادیر کافی سبزیجات و میوه ها:

میوه ها و سبزی ها منبع غنی و بسیار مهمی از انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان های مورد نیاز بدن بوده و جزء جدایی ناپذیر تغذیه سالم هستند. همچنین سبزیجات حاوی مقادیر خوبی از پتاسیم و منیزیم می باشند که می توانند در پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا موثر باشند.

شما عزیزان می توانید در صورت نیاز به مشاوره برای تغذیه، با کلینیک دکتر لادن گیاهی تماس بگیرید و از خدمات و مشاوره کلینیک ایشان بهره مند شوید،

همچنین می توانید به صورت آنلاین وقت مشاوره تنظیم بفرمایید.